InloggenVraag een demo aan

Betere resultaten door zelfstandig leren

Het motiveren van leerlingen om zelfstandig te leren heeft niet alleen flinke voordelen voor leerlingen, maar het is ook nog eens bewezen dat dit een zeer effectieve en laagdrempelige manier is om de voortgang van de leerlingen te bevorderen. De Engelstalige studie van de Education Endowment Foundation (EEF), onderzocht het gebruik van IRIS Connect in samenhang met het gebruik van filmclubs als professionaliseringsprogramma’s, met het doel om het gebruik van feedback en klassengesprekken voor basisschoolleerkrachten te vergroten.

De studie beschrijft dat zowel zelfregulatie* als zelfstandig leren een grote invloed op de voortgang van leerlingen. Daarnaast zijn ze ook nog eens efficiënt qua kosten. Uit de studie blijkt dat de gemiddelde kosten voor de vooruitgang van zelfregulering, over een tijdsbestek van acht maanden, op een bedrag van onder de 80 GBP (ongeveer € 90,-) per leerling per jaar uit kwamen.

*de mate waarin individuen op metacognitief, gedrags- en motivationeel niveau proactieve deelnemers aan hun eigen leerprocessen zijn’ (Zimmerman, 1989; 2000)

Wat houdt zelfstandig leren precies in?

Simpel gezegd betekent dit dat wanneer leerlingen leerdoelen stellen, onafhankelijk van de leerkracht, zij dit zelf gaan bepalen en evalueren. Centraal in dit proces staat het zelf (dus door een leerling) formuleren van een leerdoel op basis van kennis en ervaring uit het verleden (reflectie). Het leerdoel wordt vervolgens nagestreefd door het maken van een planning, het monitoren van gedrag en het reflecteren op het leerproces. Hierbij is het van belang dat leerlingen de motivatie hebben om zelfregulerend te werk te gaan. Zelfregulatie kan geschaard worden onder de 21e -eeuwse vaardigheden (Thijs, Fisser & Van der Hoeven; SLO, 2014). 

Waarom is dit zo belangrijk?

De leerlingen staan centraal. Door het zelfregulatieproces hebben leerlingen de mogelijkheid om zelf uit te vinden wat voor hen prettige en uitdagende manieren zijn om hun taken af te maken. Dit is niet alleen zeer belonend voor de leerlingen, maar ook een goede vaardigheid om te hebben.

De resultaten van de Engelstalige studie What is Independent Learning and What are the Benefits for students? (Wat is zelfstandig leren en wat zijn de voordelen hiervan voor leerlingen?), beschrijft de voordelen van zelfstandig leren voor leerlingen op de volgende manier:

  • Verbeterde prestaties van de leerlingen
  • Verhoogde motivatie en meer zelfvertrouwen
  • Verhoogde kansen om creatief en intellectueel bezig te zijn
  • Het draagt bij aan een meer inclusief klasklimaat en verminderd de isolatie en vervreemding van leerlingen
  • Verhoogde kansen om verschillende instructies op te volgen en af te maken

9 tips om zelfstandig leren te stimuleren

Hoe je zelfstandig leren bij leerlingen stimuleert? Hieronder geven we negen tips om het zelflerend vermogen aan te moedigen. 

1. Geef leerlingen de mogelijkheid om hun eigen voortgang te volgen

Om je eigen voortgang te volgen zijn de manieren waarop je toewerkt naar doelstellingen, en het ontvangen van feedback van anderen en jezelf, van belang. Je kunt je leerlingen motiveren om zelf hun voortgang te volgen, door bijvoorbeeld te werken met studieschema’s of door zelf- en groepsbeoordelingen uit te voeren, om te zien of de strategieën die zij gebruiken juist effectief zijn in het behalen van hun leerdoelen. 

2. Vraagstellingen om zelfstandig leren te bevorderen

Het doel is om stapsgewijs de verantwoordelijkheid van de leerkracht over te dragen aan de leerling. De leerkracht dient daarom over de juiste pedagogische en didactische vaardigheden te beschikken. Zo is het van belang om open vragen te stellen die de leerlingen aan het denken zetten. Ook is het belangrijk om verschillende onderwijsstijlen te gebruiken om de leerlingen probleemoplossend te laten denken.

3. Gebruik verschillende gedragsmodellen

Motiveer je studenten om jouw gedrag over te nemen. Een voorbeeld hiervan is door de leerlingen te laten zien dat het categoriseren van informatie makkelijker is om te onthouden. Bij het leren van nieuwe woorden of specifieke vakkennis, wordt de nieuwe informatie op een thematische wijze opgeslagen in het geheugen van leerlingen. Zo kunnen zij de link maken tussen de nieuwe kennis en hun bestaande (vak)kennis en doordat de nieuwe informatie gecategoriseerd opgeslagen is in het geheugen van de leerlingen, zullen ze de nieuwe kennis makkelijker verwerken en onthouden.      

4. Ontwikkel een onderwijsstijl die gefocust is op het leren

 Het helpt leerlingen om bewuster te worden van de stappen die nodig zijn in het leerproces. Door te snappen wat hun eigen leerstijl is, zullen de leerlingen beter in staat zijn om in te zien hoe een passende leerstijl kan helpen bij het leren.

5. Geef mondelinge en schriftelijke feedback op huiswerk en andere taken

Dit is een goede manier om het zelfvertrouwen van de leerlingen op een individuele basis te verbeteren. Verminder het gebruik van cijfers als een resultaatgerichte meetlat, maar gebruik juist wel cijfers om de inspanning van de leerling te beoordelen en belonen.

6. Motiveer samenwerkend leren

Geef je leerlingen regelmatig de mogelijkheid om in kleine groepjes activiteiten af te kunnen maken. Motiveer je leerlingen hierbij om van elkaar te leren en tevens om hun eigen ideeën te ontwikkelen, in plaats van jou direct te vragen om het juiste antwoord te geven. 

7. Geef leerlingen meerdere/verschillende keuzes en motiveer hen om hun eigen leerdoelen te stellen

Op deze manier kunnen leerlingen reflecteren op dingen die zij zelf interessant vinden en zodoende zelf de verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leerdoelen. Op deze manier voelen je leerlingen zich gesterkt, betrokken en hebben ze meer controle over hun eigen leerdoelen.

8. Betrek leerlingen in het plannen van lessen

Vragen om een bijdrage te leveren aan een lesactiviteit creëert betrokkenheid in hun eigen leerproces en geeft hen tevens een verantwoordelijkheidsgevoel hierin. Het gebruik van videoreflecties kan jou als leerkracht helpen om de betrokkenheid van de leerlingen in de klas te herkennen, en op die manier dit proces te stimuleren.

9. Motiveer je leerlingen om te reflecteren

Het hebben van een zogeheten ‘leerdagboek’ is een mogelijke manier voor leerlingen om hun eigen leerproces bij te houden. In dit dagboek houden de leerlingen bij wat ze vandaag/deze week geleerd of ontwikkeld hebben. Op die manier kan hun zelfvertrouwen groeien. Het leerdagboek geeft leerlingen namelijk de mogelijkheid om terug te blikken en bewust te worden van hun eigen voortgang over het gehele jaar (of een korte periode).

Benieuwd naar IRIS Connect?

Vraag een demo aan, het is gratis.

Volg ons op social media:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief
Blijf op de hoogte van ontwikkelingen in het onderwijsveld. Je kunt je op ieder gewenst moment afmelden.
Aanmelden nieuwsbrief
crossmenuarrow-right linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram